DRS meet scheelzien bij kinderen met 30 seconden smartphonevideo

Chinese onderzoekers hebben een manier ontwikkeld om scheelzien bij kinderen in een halve minuut op te sporen met een gewone smartphone. De aandoening komt vaak voor op jonge leeftijd en kan, als er niets aan wordt gedaan, uitmonden in ernstige problemen met het zien. De diagnosestelling kent daarbij een bekend probleem: jonge patiënten vinden het lastig te verwoorden wat ze ervaren, terwijl vroege uiterlijke signalen gemakkelijk aan de aandacht ontsnappen.

Tot nu toe vergde het inschatten van de mate van scheelzien een ervaren oogarts en een reeks ingewikkelde handelingen. Bestaande automatische hulpmiddelen sloegen nooit echt aan: de apparatuur was te duur of de nauwkeurigheid schoot tekort. Tegen die achtergrond oogt de nieuwe aanpak als een echte doorbraak in de kinderoogzorg.

Een gezamenlijk team onder leiding van professor Lin Haotian van het Center of Ophthalmology van Sun Yat-sen University en universitair hoofddocent Xu Feng van Tsinghua ontwikkelde de Digital Ruler of Strabismus (DRS). Deze methode is gebaseerd op een digitaal maskerprincipe en heeft genoeg aan een kort fragment: zo’n 30 seconden video met de telefooncamera. Na verwerking berekent de software automatisch de afwijkingshoek en bepaalt met hoge precisie hoe ernstig het scheelzien is. De gedachte erachter is bijna ontwapenend eenvoudig — en juist die eenvoud maakt het in de praktijk krachtig.

De resultaten verschenen op 23 oktober 2025 in een aan The New England Journal of Medicine gelieerd tijdschrift. De technologie heeft al drie patenten op zak. De effectiviteit werd onderzocht in een grote klinische studie in drie toonaangevende oogheelkundige centra in China, waarbij DRS werd vergeleken met de gouden standaard, de prism- en afwisselende bedekkingstest (PACT). De gemiddelde meetfout bedroeg slechts 4,5 prismadioptrie en de overeenstemming met de traditionele methode kwam uit op 98%.

DRS meet niet alleen hoe groot de afwijking is, maar onderscheidt ook naar binnen gerichte, naar buiten gerichte en latente vormen van scheelzien. Bovendien volgt het de dynamiek bij intermitterend scheelzien: het legt zowel de snelheid als het moment vast waarop de normale oogstand terugkeert. Daarmee krijgen artsen een middel in handen om het beloop van de aandoening in realtime te volgen.

Vergeleken met bestaande systemen valt de nieuwe methode op door precisie, eenvoud en brede inzetbaarheid. Er is geen dure apparatuur nodig; toepassing in kleine praktijken of zelfs op scholen ligt voor de hand. Volgens de ontwikkelaars maakt de technologie grootschalige, digitale zichtscreening bij kinderen mogelijk, juist in regio’s met beperkte zorgcapaciteit, waardoor problemen aan het licht komen die anders gemakkelijk gemist worden. Doordat de screening op een apparaat draait dat gezinnen toch al bij zich hebben, zakt de drempel voor een vroege check aanzienlijk — iets wat in de praktijk vaak het verschil kan maken.