Centra danych AI na orbicie: energia, chłodzenie, łączność

Pomysł umieszczenia centrów danych sztucznej inteligencji na orbicie brzmi kusząco: brak ograniczeń przestrzennych, stały dostęp do energii słonecznej i minimalny wpływ na środowisko Ziemi obiecują czystą, łatwo skalowalną przyszłość. Jednak — jak zwraca uwagę BODA.SU — na razie to cel poza zasięgiem.

Największą przeszkodą jest energia — zarówno jej ilość, jak i stabilność dostaw. Współczesne systemy AI potrzebują kolosalnej, nieprzerwanej mocy. Nawet na Ziemi sieci energetyczne uginają się pod takim obciążeniem, co popycha firmy ku elektrowniom gazowym. Na orbicie, mimo obfitego słońca, zaspokojenie tych potrzeb wymagałoby ogromnych pól paneli słonecznych, których wyniesienie i rozłożenie jest dziś skrajnie złożone i kosztowne.

Jeszcze trudniejsze jest odprowadzanie ciepła. Serwery generują jego ogromne ilości, a w próżni nie działają zwykłe metody chłodzenia. Pozostaje wyłącznie chłodzenie radiacyjne, co oznacza konieczność zastosowania wielkich, wytrzymałych radiatorów odpornych na ekstremalne warunki. Sprawdzone, niezawodne rozwiązania do chłodzenia orbitalnych kompleksów obliczeniowych na taką skalę po prostu jeszcze nie istnieją.

Dodatkowe piętra trudności to promieniowanie i łączność. Przestrzeń kosmiczna jest wroga dla typowej elektroniki, a ekranowanie serwerów przed promieniowaniem gwałtownie zwiększa masę i koszt. Tymczasem centra danych AI musiałyby nieustannie przesyłać na Ziemię i z powrotem olbrzymie wolumeny danych, a obecne łącza satelitarne nie są projektowane pod taką przepustowość. Każda naprawa czy serwis oznaczałaby osobną, drogą misję — to kruchy model działania.

Trwają już eksperymenty, ale dotyczą co najwyżej niewielkich węzłów przetwarzania na satelitach lub koncepcji zapasowego składowania danych. Pełnoprawne orbitalne centra danych pozostają odległą perspektywą. W przewidywalnej przyszłości sztuczna inteligencja pozostanie więc związana z Ziemią, a branża będzie musiała zmierzyć się z wyzwaniami energetycznymi i środowiskowymi tutaj, a nie poza krawędzią naszej planety.