McDermitt Kalderası’nda 20–40 milyon ton içeren dev lityum yatağı keşfedildi. Thacker Pass rezervi, ABD’nin pil endüstrisi ve tedarik güvenliğini artırabilir.
© A. Krivonosov
Nevada–Oregon sınırını aşan kadim bir süpervolkanın kraterinde, araştırmacılar şimdiye kadarki en büyük lityum yataklarından birini belirledi. Yaklaşık 1,5 trilyon dolar değer biçilen bu kaynak, McDermitt Kalderası’nda 20 ila 40 milyon metrik ton lityum taşıyan kil barındırabileceği tahminiyle, küresel pil endüstrisini on yıllar boyunca ayakta tutmaya yetecek büyüklükte görülüyor.
Jeolog Thomas R. Benson liderliğinde ve Lithium Americas Corporation adına yürütülen çalışma, yatağın kökenini yaklaşık 16 milyon yıl önceki dev bir patlamaya bağlıyor. Magma odası çöktükten sonra geniş bir kaldera oluştu ve zamanla suyla doldu. Uzun zaman dilimlerinde volkanik kül ve tortular bu havzada birikti; daha sonra hidrotermal sular mineralleri yukarı taşıyarak kil katmanlarını lityumla zenginleştirdi.
Sahaya bugünden bakıldığında Thacker Pass bölgesinde, yüzeye oldukça yakın konumlanan ve 30 metreye varan kalınlıkta lityum açısından zengin kaya dizileri görülüyor. Bu yakınlık, açık ocak işletmeciliğini mümkün kılarak geliştirme maliyetlerini belirgin biçimde iyileştiriyor.
Amerika Birleşik Devletleri açısından sonuçlar stratejik. Ülkede lityum madenciliği daha önce de yapıldı, ancak 1960’lardan beri faaliyet gösteren Silver Peak uzun süredir başlıca kaynak olmayı sürdürüyor. Güney Arkansas’taki son tahminler (5,1–19 milyon ton) daha geniş bir potansiyele işaret etmişti; yine de McDermitt’teki bulgunun ölçeği bu rakamları geride bırakıyor gibi görünüyor.
Küresel lityum talebinin 2040’a gelindiğinde 2022’ye kıyasla sekiz katına çıkacağı öngörülürken, McDermitt gibi büyük yatakların üretime alınması ABD’nin kaynak güvenliği ve dünya çapındaki pil tedarik zincirlerinin istikrarı için belirleyici olabilir. Rakamlar doğrulanırsa, bu keşif kritik minerallere dair denklemi baştan yazdıracak nitelikte.
Araştırmacılar teknolojinin de yerinde saymadığını hatırlatıyor. Lityum-iyonun alternatifleri, örneğin sodyum-iyon sistemleri üzerinde çalışmalar sürüyor; ancak bugün için enerji yoğunluğu ve ömür açısından geride kalıyorlar. Öngörülebilir gelecekte lityum, pil endüstrisinin omurgası olmayı sürdürecek gibi ve bu yatak o rotayı daha da pekiştirebilir.